Błędy dotyczące pacjenta i miejsca operacji są poważne i można im zapobiec. Według Wspólnej Komisji Akredytacji Organizacji Ochrony Zdrowia (Joint Commission on Accreditation of Healthcare Organizations), takie błędy mogą wystąpić nawet w 41% operacji ortopedycznych/pediatrycznych. W przypadku operacji kręgosłupa błąd miejsca operacji występuje, gdy segment kręgu lub lateralizacja są nieprawidłowe. Oprócz braku reakcji na objawy i patologię pacjenta, błędy segmentowe mogą prowadzić do nowych problemów medycznych, takich jak przyspieszona degeneracja krążka międzykręgowego lub niestabilność kręgosłupa w segmentach bezobjawowych lub prawidłowych.
Istnieją również kwestie prawne związane z błędami segmentowymi w chirurgii kręgosłupa, a społeczeństwo, agencje rządowe, szpitale i stowarzyszenia chirurgów nie tolerują takich błędów. Wiele operacji kręgosłupa, takich jak discektomia, fuzja, dekompresja laminektomii i kyfoplastyka, wykonuje się z dostępu tylnego, a prawidłowe pozycjonowanie jest kluczowe. Pomimo obecnej technologii obrazowania, błędy segmentowe nadal występują, a ich częstość występowania w literaturze waha się od 0,032% do 15%. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, która metoda lokalizacji jest najdokładniejsza.
Naukowcy z Wydziału Chirurgii Ortopedycznej w Mount Sinai School of Medicine w USA przeprowadzili internetowe badanie ankietowe sugerujące, że zdecydowana większość chirurgów kręgosłupa stosuje tylko kilka metod lokalizacji, a wyjaśnienie typowych przyczyn błędów może być skuteczne w redukcji błędów segmentarnych w chirurgii, w artykule opublikowanym w maju 2014 r. w Spine J. Badanie przeprowadzono z wykorzystaniem kwestionariusza wysłanego pocztą elektroniczną. Badanie przeprowadzono z wykorzystaniem linku do kwestionariusza wysłanego pocztą elektroniczną do członków North American Spine Society (w tym chirurgów ortopedycznych i neurochirurgów). Kwestionariusz został wysłany tylko raz, zgodnie z zaleceniami North American Spine Society. Łącznie otrzymało go 2338 lekarzy, 532 otworzyło link, a 173 (7,4% wskaźnik odpowiedzi) wypełniło kwestionariusz. Siedemdziesiąt dwa procent osób, które wypełniły kwestionariusz, to chirurdzy ortopedzi, 28% to neurochirurdzy, a 73% to lekarze kręgosłupa w trakcie szkolenia.
Kwestionariusz składał się łącznie z 8 pytań (ryc. 1) dotyczących najczęściej stosowanych metod lokalizacji (zarówno anatomicznych punktów orientacyjnych, jak i lokalizacji obrazowej), częstości występowania chirurgicznych błędów segmentowych oraz związku między metodami lokalizacji a błędami segmentowymi. Kwestionariusz nie został przetestowany pilotażowo ani walidowany. Kwestionariusz umożliwia wybór odpowiedzi wielokrotnych.
Rycina 1 Osiem pytań z kwestionariusza. Wyniki pokazały, że śródoperacyjna fluoroskopia była najczęściej stosowaną metodą lokalizacji w chirurgii tylnego odcinka piersiowego i lędźwiowego kręgosłupa (odpowiednio 89% i 86%), a następnie zdjęcia rentgenowskie (odpowiednio 54% i 58%). 76 lekarzy wybrało kombinację obu metod lokalizacji. Wyrostki kolczyste i odpowiadające im szypuły były najczęściej stosowanymi anatomicznymi punktami orientacyjnymi w chirurgii kręgosłupa piersiowego i lędźwiowego (67% i 59%), a następnie wyrostki kolczyste (49% i 52%) (ryc. 2). 68% lekarzy przyznało, że popełnili błędy lokalizacji segmentowej w swojej praktyce, z których niektóre zostały skorygowane śródoperacyjnie (ryc. 3).
Ryc. 2 Zastosowane metody obrazowania i lokalizacji punktów orientacyjnych anatomicznych.
Ryc. 3 Lekarz i śródoperacyjna korekta błędów segmentów chirurgicznych.
W przypadku błędów lokalizacji, 56% tych lekarzy wykorzystało przedoperacyjne zdjęcia rentgenowskie, a 44% – śródoperacyjną fluoroskopię. Najczęstszymi przyczynami błędów w pozycjonowaniu przedoperacyjnym były: brak wizualizacji znanego punktu odniesienia (np. pominięcie kręgosłupa krzyżowego w obrazie MRI), różnice anatomiczne (przemieszczenie kręgów lędźwiowych lub 13-korzeniowe żebra) oraz niejednoznaczności segmentowe wynikające ze stanu fizycznego pacjenta (nieoptymalny obraz rentgenowski). Do najczęstszych przyczyn śródoperacyjnych błędów w pozycjonowaniu należą: niewystarczająca komunikacja z fluoroskopistą, brak repozycji po ustawieniu (przesunięcie igły pozycjonującej po fluoroskopii) oraz nieprawidłowe punkty odniesienia podczas pozycjonowania (3/4 odcinka lędźwiowego od żeber w dół) (ryc. 4).
Ryc. 4 Przyczyny błędów lokalizacji przedoperacyjnej i śródoperacyjnej.
Powyższe wyniki pokazują, że chociaż istnieje wiele metod lokalizacji, zdecydowana większość chirurgów stosuje tylko kilka z nich. Chociaż chirurgiczne błędy segmentarne występują rzadko, idealnie byłoby, gdyby w ogóle ich nie było. Nie ma standardowego sposobu na wyeliminowanie tych błędów; jednak poświęcenie czasu na wykonanie pozycjonowania i identyfikacja typowych przyczyn błędów pozycjonowania może pomóc zmniejszyć częstość występowania chirurgicznych błędów segmentarnych w odcinku piersiowo-lędźwiowym kręgosłupa.
Czas publikacji: 24 lipca 2024 r.
