Na początku lat 90. XX wieku zagraniczni naukowcy przejęli inicjatywę w zakresie stosowania kotwic szwowych do naprawy struktur takich jak stożek rotatorów w artroskopii. Teoria ta wywodzi się z zasady podtrzymywania podziemnego „zatapiającego się obiektu” stosowanej w południowym Teksasie w USA. Polega ona na tym, że poprzez naciągnięcie podziemnej stalowej liny pod kątem 45° do podłoża, podziemny budynek jest trwale mocowany do „zatapiającego się obiektu” na drugim końcu stalowej liny.
Medycyna sportowa wywodzi się z traumatologii ortopedycznej. Jest to podstawowe i kliniczne, wielodyscyplinarne, kompleksowe zastosowanie medycyny i sportu. Celem jest osiągnięcie maksymalnej naprawy funkcjonalnej przy minimalnym urazie, w tym urazów łąkotki, więzadeł krzyżowych, zerwania stożka rotatorów, niestabilności barku, urazu SLAP itp., które mieszczą się w zakresie leczenia medycyny sportowej.
Kotwica to wyrób medyczny powszechnie stosowany w medycynie sportowej i chirurgii ortopedycznej. Służy głównie do mocowania tkanek miękkich (takich jak ścięgna, więzadła itp.) do kości, aby przyspieszyć gojenie i regenerację tkanek. Kotwice są zazwyczaj wykonane z materiałów biokompatybilnych, aby zapewnić bezpieczeństwo i stabilność w organizmie.
Ze względu na klasyfikację materiałową kotew wyróżnia się dwie główne kategorie: kotwy niebiodegradowalne i kotwy biodegradowalne.
Głównymi materiałami, z których wykonuje się kotwice niebiodegradowalne, są tytan, stop niklu i tytanu, stal nierdzewna, tytan i kwas poli-L-mlekowy; większość kotwic szwowych stosowanych w praktyce klinicznej wykonana jest z materiałów metalowych, które mają zalety dobrej siły trzymania, łatwej implantacji i łatwej oceny rentgenowskiej.
Głównymi materiałami stosowanymi w kotwicach biodegradowalnych są kwas poli-D-mlekowy, kwas poli-L-mlekowy, kwas poliglikolowy itp. W porównaniu z kotwicami niebiodegradowalnymi, kotwice biodegradowalne są łatwe w rewizji, w niewielkim stopniu zakłócają obraz i są wchłanialne. Mogą być również stosowane u dzieci.
Główne materiały kotew
1. Kotwy metalowe
• Materiały: Głównie materiały metalowe, takie jak stop tytanu.
• Cechy: Wytrzymałe i trwałe, zapewniające stabilny efekt fiksacji. Mogą jednak wystąpić artefakty obrazu i istnieje ryzyko odpadnięcia.
2. Kotwice wchłanialne
• Materiały: materiały wchłanialne, takie jak kwas polimlekowy (PLLA).
• Cechy: Stopniowo degradowany w organizmie, nie wymaga powtórnej operacji w celu usunięcia. Jednakże tempo degradacji może być niestabilne, a siła mocowania może z czasem maleć.
3. Kotwice polieteroeteroketonowe (PEEK)
• Materiały: polimery o wysokiej wydajności, takie jak polieteroeteroketon.
• Cechy: Zapewnia większą wytrzymałość trzonu paznokcia i lepsze właściwości mechaniczne, a także dobrą biokompatybilność i idealne efekty obrazowania pooperacyjnego.
4. Kotwice całkowicie szwowe
• Skład: Składa się głównie z elementu wprowadzającego, kotwicy i szwu.
• Cechy: Bardzo małe rozmiary, miękka konsystencja, odpowiednie do stosowania w sytuacjach, w których utracono naturalną masę kostną lub miejsce wszczepienia jest ograniczone.
Ze względu na charakterystykę konstrukcyjną kotwice można podzielić na dwie kategorie: kotwice węzłowe i kotwice bezwęzłowe (np. kotwice z pełnym szwem):
1. Kotwice wiązane
Kotwice wiązane to tradycyjne rodzaje kotwic, charakteryzujące się odcinkiem szwu połączonym z końcówką kotwicy. Lekarz musi przewlec szew przez tkankę miękką za pomocą igły i zawiązać węzeł, aby przymocować tkankę miękką do kotwicy, czyli do powierzchni kości.
• Materiał: Kotwice węzłowe są zazwyczaj wykonane z materiałów niewchłanialnych (takich jak stop tytanu) lub wchłanialnych (takich jak kwas polimlekowy).
• Mechanizm działania: Kotwica mocowana jest do kości za pomocą nici lub skrzydełek rozporowych, natomiast do połączenia tkanek miękkich z kotwicą wykorzystywany jest szew. Po zawiązaniu węzła uzyskuje się stabilny efekt mocowania.
• Zalety i wady: Zaletą kotwic wiązanych jest niezawodność i skuteczność mocowania w przypadku różnych urazów tkanek miękkich. Jednakże proces wiązania może zwiększyć złożoność i czas trwania operacji, a obecność węzła może prowadzić do miejscowej koncentracji naprężeń, zwiększając ryzyko zerwania szwów lub poluzowania kotwic.
2. Kotwice bezwęzłowe
Kotwice bezwęzłowe, a zwłaszcza kotwice z pełnym szwem, to nowy rodzaj kotwic opracowany w ostatnich latach. Ich cechą charakterystyczną jest to, że cała kotwica składa się ze szwów, a mocowanie tkanek miękkich odbywa się bez wiązania węzłów.
• Materiały: W przypadku kotwic pełnych stosuje się zazwyczaj miękkie i wytrzymałe materiały szewne, takie jak włókna polietylenowe o ultra wysokiej masie cząsteczkowej (UHMWPE).
• Mechanizm działania: Kotwice szwów pełnych można osadzać bezpośrednio w tkance kostnej dzięki specjalnej strukturze szwów i metodzie implantacji, wykorzystując jednocześnie naprężenie szwu do ścisłego przymocowania tkanek miękkich do powierzchni kości. Brak konieczności wiązania węzłów skraca czas i złożoność zabiegu, a także zmniejsza ryzyko zerwania szwów i poluzowania kotwic.
• Zalety i wady: Zaletami kotwic pełnych są prostota operacji chirurgicznej, niezawodne mocowanie i niewielkie uszkodzenia tkanek miękkich. Jednak ze względu na swoją specjalną konstrukcję, kotwice te stawiają wysokie wymagania dotyczące technik chirurgicznych i miejsca implantacji. Ponadto cena kotwic pełnych może być stosunkowo wysoka, co zwiększa obciążenie finansowe pacjentów.
Kotwice są szeroko stosowane w różnych zabiegach medycyny sportowej, takich jak naprawa stożka rotatorów, fiksacja ścięgien, rekonstrukcja więzadeł itp. Poniżej przedstawiono wprowadzenie do chirurgicznego zastosowania kotwic na przykładzie naprawy stożka rotatorów:
• Etapy zabiegu chirurgicznego: Najpierw lekarz oczyści i przygotuje miejsce uszkodzenia stożka rotatorów, następnie wszczepi kotwicę w odpowiednim miejscu, po czym za pomocą szwów przytwierdzi tkankę stożka rotatorów do kotwicy, a na koniec założy szwy i bandaż.
• Efekt chirurgiczny: Dzięki zamocowaniu kotwicy można przywrócić stabilność i funkcję tkanek stożka rotatorów, co przyspiesza powrót pacjenta do zdrowia.
Zalety, wady i środki ostrożności dotyczące kotwic
Zalety
• Zapewnia stabilne mocowanie.
• Ma zastosowanie w przypadku różnych urazów tkanek miękkich.
• Niektóre kotwice są wchłanialne i nie wymagają powtórnej operacji w celu ich usunięcia.
Wady
• Kotwice metalowe mogą powodować powstawanie artefaktów w obrazowaniu.
• Szybkość degradacji wchłanialnych kotew może być niestabilna.
• Istnieje ryzyko oderwania się kotwicy lub pęknięcia szwu.
Kotwice medycyny sportowej można stosować w następujących zabiegach:
1. Nawracające zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej (łokieć tenisisty), które nie zostało skutecznie leczone wielokrotnie: Jeśli leczenie zachowawcze jest nieskuteczne, można zdecydować się na leczenie chirurgiczne, a następnie za pomocą kotwicy ponownie połączyć punkt przyczepu mięśnia prostownika nadgarstka promieniowego z nadkłykciem bocznym kości ramiennej.
2. Zerwanie dalszego ścięgna mięśnia dwugłowego: Zerwania spowodowane nieprawidłowym zakresem ruchu, trakcją, uderzeniem itp. można leczyć za pomocą kotwic drucianych. Dwie kotwice umieszcza się w guzku kości promieniowej, a drut końcowy przyszywa się do kikuta ścięgna mięśnia dwugłowego.
3. Zerwanie więzadła pobocznego łokciowego: Tylne zwichnięcie łokcia często towarzyszy uszkodzeniu więzadła pobocznego łokciowego, zwłaszcza uszkodzenia pęczka przedniego. W przypadku uszkodzenia więzadła pobocznego łokciowego, większość badaczy preferuje wczesne leczenie operacyjne. Metoda kotwicy drucianej służy do zgrubienia powierzchni kości w miejscu przyczepu więzadła. Po świeżym krwawieniu kotwica jest wkręcana w powierzchnię kości w miejscu przyczepu więzadła, a pleciony drut na końcu gwoździa służy do zaplatania kikuta więzadła i jego naciągnięcia lub naprawy więzadła igłą.
4. Złamanie dolnego przyczepu więzadła krzyżowego: Złamanie awulsyjne przyczepu piszczelowego więzadła krzyżowego przedniego (ACL) jest szczególnym rodzajem urazu ACL i wymaga wczesnej naprawy. Zastosowanie metody kotwicy drucianej ma szeroki zakres wskazań i nie jest ograniczone rozmiarem odłamu. Nie wymaga ona śródoperacyjnej fluoroskopii w celu korekty kierunku śruby. Operacja jest stosunkowo prosta, a jej czas trwania ulega skróceniu.
5. Niestabilność rzepki: spowodowana nieprawidłowościami anatomicznymi kości i niewystarczającym ograniczeniem tkanek miękkich. Większość badaczy opowiada się za aktywnym leczeniem chirurgicznym z użyciem kotwic drucianych.
6. Złamanie dolnego bieguna rzepki: Technologia kotwic drucianych może być stosowana w leczeniu złamania dolnego bieguna rzepki. Poprzez zespolenie złamania dolnego bieguna rzepki oraz zszycie więzadła rzepki, można przywrócić integralność mechanizmu prostownika kolana i utrzymać efektywną, fizjologiczną długość mechanizmu prostownika kolana.
7. Nadaje się do łączenia i mocowania kości i tkanek miękkich podczas operacji kolana, rdzenia kręgowego, barku, łokcia, kostki, stopy, nadgarstka i ręki: Kotwica ma karbowany gwint, który ułatwia implantację i zapewnia większą odporność na wyrywanie, dzięki czemu nadaje się do operacji różnych części ciała.
Środki ostrożności
• Przed zabiegiem należy dokładnie ocenić stan kości pacjenta i strukturę anatomiczną miejsca operowanego.
• Wybierz odpowiedni rodzaj kotwicy i jej parametry, aby zapewnić pożądany efekt chirurgiczny.
• Po zabiegu operacyjnym należy wykonywać odpowiednie ćwiczenia rehabilitacyjne, aby przyspieszyć gojenie się tkanek i przywrócić funkcje.
Podsumowując, kotwice odgrywają ważną rolę w medycynie sportowej. Wybierając odpowiedni rodzaj i parametry kotwic oraz przestrzegając właściwych procedur i środków ostrożności, można zagwarantować skuteczność zabiegu i przyspieszyć rekonwalescencję pacjenta.
Czas publikacji: 17 grudnia 2024 r.
